Charakterystyka okonia
Okoń pospolity (Perca fluviatilis) to ryba słodkowodna powszechnie występująca w jeziorach, rzekach, a także stawach na terenie całej Polski.
Rozpoznawalny jest dzięki swojemu charakterystycznemu ubarwieniu – zielonkawo-żółtemu ciału z ciemnymi pręgami oraz czerwono-pomarańczowym płetwom. Osiąga zazwyczaj długość 20–30 cm, choć w sprzyjających warunkach może dorastać nawet do 50 cm i ważyć ponad 2 kg.
Jest to drapieżnik – młode osobniki żywią się planktonem i drobnymi bezkręgowcami, ale już w późniejszym etapie życia dominującym elementem ich diety stają się mniejsze ryby. Dzięki swojej agresywnej naturze i instynktowi łowieckiemu okoń jest chętnie poławiany przez wędkarzy, jednak jego obecność w oczku wodnym budzi sporo kontrowersji.
Oczko wodne – naturalne siedlisko czy zbyt małe środowisko?
Oczka wodne w przydomowych ogrodach to zwykle niewielkie zbiorniki o głębokości do 1,5 metra i powierzchni kilku do kilkunastu metrów kwadratowych. Ich główną funkcją jest ozdobna – mają cieszyć oko, stanowić uzupełnienie ogrodu, a nierzadko być domem dla roślin wodnych oraz ryb takich jak karasie, złote rybki czy amury.
Wprowadzenie okonia do takiego środowiska wiąże się z wieloma wyzwaniami. Przede wszystkim należy pamiętać, że okoń to ryba wymagająca większej przestrzeni, odpowiednio natlenionej wody oraz bogatego ekosystemu, w którym mógłby znaleźć pożywienie. W małym, zamkniętym zbiorniku jego potrzeby biologiczne mogą nie zostać zaspokojone, co prowadzi do stresu, chorób, a nawet śmierci.
Drapieżna natura okonia – zagrożenie dla równowagi w oczku
Jednym z głównych argumentów przeciwko trzymaniu okonia w oczku wodnym jest jego drapieżna natura. Okoń nie tylko chętnie poluje na mniejsze ryby, ale potrafi również zredukować całą populację narybku w bardzo krótkim czasie. Jeżeli w oczku wodnym przebywają spokojne gatunki, takie jak złote rybki czy lin, wprowadzenie okonia może doprowadzić do ich całkowitego wyginięcia.
Dodatkowo, w okresie tarła okoń staje się jeszcze bardziej agresywny i terytorialny. Może atakować inne ryby, a nawet ranić je bez zamiaru konsumpcji – co prowadzi do znacznych strat w rybostanie oczka.
Kwestie zdrowotne i środowiskowe
W oczku wodnym niezwykle ważna jest stabilność parametrów chemicznych wody – temperatury, pH, ilości tlenu oraz azotanów. Okoń jest dość odporny na warunki środowiskowe, ale nadal potrzebuje dobrej jakości wody, szczególnie jeśli ma być trzymany w małym zbiorniku przez cały rok. Latem może cierpieć z powodu przegrzania wody, a zimą z powodu niedoboru tlenu, zwłaszcza gdy oczko zamarza i brak jest systemu napowietrzającego.
Z kolei jego aktywność pokarmowa i wydalnicza może prowadzić do szybszego zanieczyszczenia wody. Wymaga to częstszego czyszczenia filtrów, kontroli poziomu azotanów i regularnego monitorowania stanu technicznego całego systemu oczka wodnego.
Argumenty „za” trzymaniem okonia
Niektórzy miłośnicy akwarystyki i ogrodnictwa wskazują jednak kilka zalet obecności okonia w oczku wodnym. Przede wszystkim, okoń może pełnić funkcję naturalnego regulatora populacji – kontrolować ilość narybku, który w przeciwnym razie może doprowadzić do przerybienia zbiornika. Może również pomóc ograniczyć populację komarów, polując na ich larwy oraz inne drobne organizmy wodne.
Ponadto, z uwagi na swoje piękne ubarwienie i dynamiczne zachowanie, okoń może stanowić ciekawy element wizualny oczka wodnego – pod warunkiem, że zapewni mu się odpowiednie warunki.
Podsumowanie – czy warto?
Wprowadzenie okonia do oczka wodnego to ryzykowna decyzja, która powinna być bardzo dobrze przemyślana. Choć ryba ta jest atrakcyjna wizualnie i może pełnić pewne funkcje regulujące w zbiorniku, jej drapieżna natura, potrzeby przestrzenne oraz wpływ na inne gatunki czynią ją trudnym mieszkańcem niewielkich przydomowych oczek.
Jeśli ktoś zdecyduje się na trzymanie okonia, powinien zadbać o duży, głęboki i dobrze napowietrzany zbiornik, najlepiej z naturalnym systemem filtracji i odpowiednio zróżnicowanym środowiskiem. W przeciwnym razie lepiej postawić na spokojniejsze, bardziej przewidywalne gatunki ryb, które nie zaburzą równowagi biologicznej oczka i będą współistnieć z innymi mieszkańcami ogrodu – kolorowe rybki do oczka.
Decyzja o trzymaniu okonia w oczku wodnym nie powinna wynikać z impulsu – to temat, który wymaga wiedzy, przygotowania i zaangażowania. Dla większości ogrodników-amatorów lepszym rozwiązaniem będzie wybór mniej wymagających i mniej agresywnych ryb ozdobnych.
